Μ. Δουκιδης

Η πραγματικη ζωη ξεκιναει εκει που τελειωνει η βολεμενη καθημερινοτητα....
Μ. Δουκιδης

Ουμπέρτο Έκο

Πρέπει να πολεμήσεις για να φτάσεις στην Ιθάκη σου.
Τίποτα στη ζωή δεν μας χαρίζεται!
Πρέπει να πονέσεις και να πολεμήσεις
για να φτάσεις στην Ιθάκη σου.
Να μείνεις εδω, χωρίς ανταλλάγματα
με καθαρό βλέμμα
και ανοιχτή την ψυχή.
Tο θέμα είναι να περάσεις μέσα από το κύμα.
Να μην "σπάσει" επάνω σου.
Η Zωή είναι σύντομη…
Η τέχνη απέραντη…
H ευκαιρία στιγμιαία και το πείραμα αβέβαιο.

Ουμπέρτο Έκο

Παναγιώτης Ελής, από το Κόσμιο Κομοτηνης.

Στις 25 Απριλίου 1967 δολοφονήθηκε εν ψυχρώ από νεαρό αξιωματικό στον Ιππόδρομο, στο Δέλτα του Φαλήρου, ο Κομοτηναίος Παναγιώτης Ελής, πιο συγκεκριμένα από το Κόσμιο, που είχε συλληφθεί τις πρώτες κιόλας ώρες του πραξικοπήματος της 21ης Απριλίου 1967. Παναγιώτης Ελής, πιο συγκεκριμένα από το Κόσμιο,Παναγιώτης Ελής θα βασανιστεί στο στρατόπεδο της Μακρόνησου και στη συνέχεια θα εξοριστεί στον Αη Στράτη. Εκεί θα γνωριστεί με τον λυρικό ποιητή της γενιάς του 1930 Κώστα Θρακιώτη(κατά κόσμον Θαλής Προδρόμου), ο οποίος μου είχε μιλήσει για τη γνωριμία τους και τους βλέπουμε και τους δυο σε μια φωτογραφία ντοκουμέντο από εκείνη την εποχή. Η προσωπογραφία του είναι έργο του ζωγράφου, χαράκτη και σκηνογράφου Χρήστου Δαγκλή από αυτήν ακριβώς την περίοδο. Ο δολοφόνος του ήταν ένας από τους κατηγορούμενους στη Δίκη της Χούντας. Παναγιώτης Ελής, μια εμβληματική και αγωνιστική μορφή από τη Θράκη, που της αξίζει κάθε τιμή και προβολή.

Μ.Βαμβουνάκη

Να προσέχεις. Να προσέχεις το βλέμμα περισσότερο απ’ τα λόγια.
Μ.Βαμβουνάκη

Γ. Ρίτσος

' Είναι άνοιξη πια, δεν χωράει η πίκρα μέσα στο φως.. ''

Γ. Ρίτσος

Ζ. Ρενάν

Οι αληθινοί άνθρωποι της προόδου είναι αυτοί που τρέφουν ένα βαθύ σεβασμό στο παρελθόν....
Ζ. Ρενάν

Η γενοκτονία των Αρμενίων

Η πρώτη γενοκτονία του 20ου αιώνα, με τη συστηματική εξόντωση 1,5 εκατομμυρίου ανθρώπων από τις Οθωμανικές αρχές την τριετία 1915-1918. Υπήρξε ο προάγγελος του Εβραϊκού Ολοκαυτώματος, κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.

Στα τέλη του 19ου αιώνα, οι Αρμένιοι, ένας πανάρχαιος χριστιανικός λαός της Εγγύς Ανατολής, μοιράζονταν μεταξύ της Ρωσίας και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Στην τσαρική Ρωσία ζούσαν κάτω από ένα σχετικά ανεκτικό καθεστώς (αν και δεν έλειπαν μαζικοί εκρωσισμοί), αλλά στην Οθωμανική Αυτοκρατορία υφίσταντο παντός είδους διωγμούς, όπως και οι άλλοι χριστιανικοί λαοί της αυτοκρατορίας (Έλληνες, Ασσύριοι κλπ).

Με την ανάδυση των εθνικισμών, ο Σουλτάνος τούς υποπτευόταν για αποσχιστικές τάσεις, ενώ και οι Ρώσοι, που εποφθαλμιούσαν εδάφη του «μεγάλου ασθενούς», υπέθαλπαν τις όποιες φιλοδοξίες τους. Έτσι, ο Αβδούλ Χαμίτ Β' δεν δίστασε να προβεί σε άγριους διωγμούς εναντίον των Αρμενίων της επικράτειάς του, με αποκορύφωμα τις σφαγές στο Σασούν (1894), τις μαζικές εκτελέσεις της διετίας 1895-1896, που στοίχισαν τη ζωή σε 300.000 Αρμενίους.

Η επικράτηση των Νεοτούρκων τον Ιούλιο του 1908, παρά τις αρχικές ελπίδες που γέννησε, δεν άλλαξε την κατάσταση για τους χριστιανούς της αυτοκρατορίας. Αντί για τον σεβασμό των συνθηκών και την πραγμάτωση των μεταρρυθμίσεων, όπως είχε υποσχεθεί, το νέο καθεστώς προέβη σε νέους διωγμούς των Αρμενίων τον Απρίλιο του 1909 στα Άδανα και την ευρύτερη περιοχή της Κιλικίας.

Η συστηματική, όμως, εξόντωση των Αρμενίων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας έγινε κατά τη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, όταν ο σουλτάνος και ο τσάρος βρέθηκαν σε διαφορετικά στρατόπεδα.

Το σχέδιο του Υπουργού Εσωτερικών, Ταλαάτ Πασά, μπήκε σε εφαρμογή στις 24 Απριλίου του 1915, με τη σύλληψη 250 επιφανών Αρμενίων στην Κωνσταντινούπολη, οι οποίοι εκτελέστηκαν το ίδιο βράδυ. Η 24η Απριλίου έχει καθιερωθεί ως Ημέρα Μνήμης για την Αρμενική Γενοκτονία και τιμάται κάθε χρόνο από την Αρμενική διασπορά.

Αμέσως μετά άρχισαν ομαδικές σφαγές του αρμενικού λαού στην Ανατολική Μικρά Ασία. Χαρακτηριστικό είναι το τηλεγράφημα του Ταλαάτ στις 28 Απριλίου 1915 προς τους νομάρχες των περιοχών αυτών: «Αποφασίσθηκε να τεθεί τέρμα στο ζήτημα των Αρμενίων με εκτόπισίν τους στις ερήμους και την εξόντωση αυτού του ξενικού στοιχείου». Έως το 1918 πάνω από 1,5 εκατομμύριο Αρμένιοι έχασαν τη ζωή τους ή αναγκάστηκαν να εκπατριστούν.Η γενοκτονία του 1915 παρέμεινε ατιμώρητη από τη Διεθνή Κοινότητα, παρότι η Οθωμανική Αυτοκρατορία, ως σύμμαχος των Κεντρικών Δυνάμεων, βρισκόταν στους ηττημένους του Α' Παγκοσμίου Πολέμου.

Ο Αδόλφος Χίτλερ την χρησιμοποίησε ως παράδειγμα για να δικαιολογήσει το Εβραϊκό Ολοκαύτωμα. «Ποιος μιλάει σήμερα για τον αφανισμό των Αρμενίων;» διερωτήθηκε το 1939.

Η Αρμενική Γενοκτονία ήταν εν γνώσει των Γερμανών, συμμάχων των Οθωμανών στον Μεγάλο Πόλεμο, οι οποίοι όμως επέβαλαν καθεστώς λογοκρισίας στην πατρίδα τους. Ο μόνος πολιτικός που προσπάθησε μάταια να καταγγείλει την εξόντωση των Αρμενίων ήταν ο σοσιαλδημοκράτης Καρλ Λίμπκνεχτ, μετέπειτα ιδρυτής του Κομμουνιστικού Κόμματος Γερμανίας, στις 11 Ιανουαρίου 1916.

Η ιστορική έρευνα έχει φέρει στο φως ντοκουμέντα ότι οι Γερμανοί ενθάρρυναν τους Οθωμανούς στην εξόντωση των Αρμενίων, επειδή τους θεωρούσαν προσκείμενους στους Ρώσους.

Μόλις το 2015 η Γερμανία υπαναχώρησε από τη σταθερή μέχρι τώρα άρνησή της να χρησιμοποιήσει τον όρο «γενοκτονία» για την εξόντωση των Αρμενίων από τους Οθωμανούς Τούρκους, υποκύπτοντας στις πιέσεις βουλευτών. «Η σφαγή των Αρμενίων πριν από 100 χρόνια υπήρξε γενοκτονία, το κλασικό παράδειγμα εθνοκάθαρσης, μαζικής καταστροφής και απέλασης», δήλωσε ο πρόεδρος της Γερμανίας Γιοακίμ Γκάουκ, κατά την διάρκεια επιμνημόσυνης δέησης που έγινε σε ναό του Βερολίνου στις 23 Απριλίου.

Η Τουρκία, ως διάδοχο κράτος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, ποτέ δεν παραδέχτηκε τη Γενοκτονία των Αρμενίων. Υποστηρίζει ότι επρόκειτο για μία επιχείρηση καταστολής κατά εκείνων των Αρμενίων, που είχαν συνεργαστεί με τις ρωσικές δυνάμεις εισβολής στην ανατολική Τουρκία και ότι οι νεκροί δεν ξεπερνούσαν τις 300.000. Η δήλωση συγγνώμης του Τούρκου Πρωθυπουργού Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν προς τα εγγόνια των θυμάτων στις 23 Απριλίου του 2014, ίσως να είναι το προμήνυμα αλλαγής της στάσης της Άγκυρας.

Μέχρι το 2015, 25 χώρες έχουν αναγνωρίσει τη Γενοκτονία των Αρμενίων (Αργεντινή, Βέλγιο, Καναδάς, Χιλή, Κύπρος, Ελλάδα, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Λιθουανία, Λίβανος, Ολλανδία, Πολωνία, Ρωσία, Σλοβακία, Σουηδία, Ελβετία, Ουρουγουάη, Βατικανό, Βενεζουέλα, Αρμενία, Αυστρία, Βολιβία, Τσεχία, Συρία) και διεθνείς οργανισμοί, όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο), το Συμβούλιο της Ευρώπης και η Κοινή Αγορά του Νότου (Mercosur).

Τη Γενοκτονία των Αρμενίων έχουν αναγνωρίσει, επίσης, οι 43 από τις 50 πολιτείες των ΗΠΑ, τέσσερις περιοχές της Ισπανίας (Βασκωνία, Καταλονία, Βαλεαρίδες Νήσοι, Ναβάρα), η Σκωτία, η Ουαλία και η Βόρειος Ιρλανδία από τη Μεγάλη Βρετανία και δύο περιοχές της Αυστραλίας (Νέα Νότια Ουαλία και Νότια Αυστραλία).

ΠΗΓΗ: sansimera

Ο Ελύτης γράφει για «το ιδανικό βιβλίο»

Ο Ελύτης γράφει για «το ιδανικό βιβλίο» που δεν έγραψε ποτέ...Ο Ελύτης, ενώ οι Γερμανοί κατακτητές είναι έτοιμοι να μπουν στην Ελλάδα, βρέθηκε νοσηλευόμενος, βαριά ασθενής από τύφο, σ’ ένα νοσοκομείο των Ιωαννίνων. Γράφει, λοιπόν, στο βιβλίο του «Ανοιχτά χαρτιά- Το χρονικό μιας δεκαετίας» τα παρακάτω:«…Βρέθηκα στο κρεβάτι ενός νοσοκομείου των Ιωαννίνων, με όλες τις ενδείξεις τις επιστημονικές ότι δεν πρόκειται να ξανασηκωθώ, εξαιτίας του τύφου, ο οποίος πριν την ανακάλυψη των αντιβιοτικών δεν είχε άλλη σωτηρία από την αντοχή του οργανισμού σου… Έτυχε να περάσω τη μεγάλη κρίση από την αρρώστια τις ημέρες που άρχισε η επίθεση των Γερμανών… Το κρεβάτι μου βρισκόταν πλάι στο παράθυρο και κάθε φορά θυμάμαι, που σήμανε συναγερμός όλοι οι άλλοι άρρωστοι μαζί με τις νοσοκόμες και τους γιατρούς τρεχοκοπούσανε στα καταφύγια… Κι εγώ ασάλευτος, με την πληγιασμένη ράχη και το κομμάτι του ουρανού απ’ το ανοιχτό παράθυρο. Ένα αίσθημα που δεν είχα δοκιμάσει ποτέ όσο ήμουν τριγυρισμένος από τους στρατιώτες μου αναπηδούσε τώρα μέσα μου, πολλαπλασιαζότανε, με χίλιες φωνές μου έκρενε: ”πρέπει, πρέπει, πρέπει να ζήσεις, να νικήσεις, να τα βγάλεις πέρα”.
Θα ‘ναι, φαίνεται, στη μοναξιά και στον άνισο αγώνα που ξυπνάει όλος ο άντρας. Και ο ποιητής. Η ιδέα ενός βιβλίου με κρατούσε- όπως άλλους ένα εικόνισμα. Το έβλεπα, το φυλλομετρούσα, τα ποιήματα που δεν είχα γράψει, και που θα ήθελα να είχα γράψει, γεμίζανε με το εξωτερικό τους σχήμα τις σελίδες του, δεν απόμεινε παρά να τα “γεμίσω”, όπως γεμίζεις μια σειρά από άδεια ποτήρια, και αμέσως τι δύναμη, τι ελευθερία, τι αψηφισιά στις βόμβες και στο θάνατο….
Γάντζωνα τα νύχια μου στο σεντόνι. Παραληρούσα. Ύστερα ήρθανε, φαίνεται, μέρες που έχασα τη μιλιά μου εντελώς… Τη συνείδησή μου την ξαναβρήκα μια νύχτα που ήρθανε να με πάρουν για να με πάνε στο διπλανό καμαράκι…, όπου απομονώνανε τους μελλοθανάτους. Α όχι. Αυτό ποτέ. Μεμιάς η γλώσσα μου λύθηκε. Βρήκα τη δύναμη να διαμαρτυρηθώ, ν’ αρνηθώ, να φωνάξω, ακόμα και να χτυπήσω τις νοσοκόμες… Την άλλη μέρα, όταν είδα να με πλησιάζει ένας παπάς με το δισκοπότηρο στο χέρι, μόνο που δε γάβγισα. Το ‘βαλε στα πόδια, κι οι άλλοι άρρωστοι. Θαρρώ, γελούσανε. Όμως εγώ δε βάσταξα πια κι έβαλα τα κλάματα… ύστερα βυθίστηκα στον ύπνο για ώρες πολλές. Και την άλλη μέρα- κάτι απίστευτο- ξύπνησα σχεδόν απύρετος. Είχα περάσει τη μεγάλη κρίση. Το βιβλίο που ονειρευόμουνα θα μπορούσε ίσως να γίνει.

Και τώρα, βέβαια, που γράφω, ύστερα από τόσα χρόνια, το ιδανικό αυτό βιβλίο δεν έγινε. Αλλά τι σημαίνει; Η ελπίδα του με κράτησε στη ζωή, και τότε που δεν ήξερα και τώρα που κατάλαβα ότι τα ιδανικά βιβλία δε γίνονται ποτέ. “Η Ιθάκη σ’ έδωσε το ωραίο ταξίδι”......(X)