20 Μαίου = η μάχη της Κρήτης... «Χίτλερ να μη το καυχηθείς πως πάτησες την Κρήτη, ξαρμάτωτη την εύρηκες και λείπαν τα παιδιά της» λέει και το παραδοσιακό κρητικό ριζίτικο τραγούδι. Άλλωστε στην Κρήτη υπάρχει και κάτι άλλο, υπάρχει η ψυχή που είναι πάνω από τη ζωή και από το θάνατο, που είναι δύσκολο να το ορίσεις και αδύνατο να το περιορίσεις......Υπάρχει αυτή η περηφάνεια, το πείσμα, η παλικαριά, η αψηφισιά και μαζί τους κάτι άλλο, ανέκφραστο κι αστάθμητο, που σε κάνει να χαίρεσαι που είσαι άνθρωπος, Να χαίρεσαι, μα και συνάμα να σου δίνει μεγάλη ευθύνη, διότι ενώ νοιώθεις πως έχεις χρέος να κάμεις ότι μπορείς για να σώσεις αυτό το λαό, εκείνος βλέπει την προσπάθεια σου με ειρωνεία και περιφρόνηση. Δεν έχει την ανάγκη κανενός για να σωθεί....... Σώζει δε σώζεται.
Ενα μονάχα σου μένει τότε: να δοκιμάσεις να γίνεις άξιος αυτού του λαού, να κερδίσεις τη δύναμη της
ψυχής, που ποτέ δεν καταδέχτηκε ν' απατήσει τον εαυτό του ή τους άλλους και που πάντα τολμάει
ν' αντικρίζει, πρόσωπο με πρόσωπο, τη Θεά εκείνη που δεν κάνει χατίρια και δεν κάθεται στα πόδια
κανενός, την αγέλαστη κι αδάκρυτη θεά, την ευθύνη.Ας γονατίσουμε μπροστά στο Νησί, στο Νησί μας την Κρήτη κι ας επαναλάβουμε τους στίχους:
Ενα μονάχα σου μένει τότε: να δοκιμάσεις να γίνεις άξιος αυτού του λαού, να κερδίσεις τη δύναμη της
ψυχής, που ποτέ δεν καταδέχτηκε ν' απατήσει τον εαυτό του ή τους άλλους και που πάντα τολμάει
ν' αντικρίζει, πρόσωπο με πρόσωπο, τη Θεά εκείνη που δεν κάνει χατίρια και δεν κάθεται στα πόδια
κανενός, την αγέλαστη κι αδάκρυτη θεά, την ευθύνη.Ας γονατίσουμε μπροστά στο Νησί, στο Νησί μας την Κρήτη κι ας επαναλάβουμε τους στίχους:
«Διαβάτη στάσου προσοχή,
δω χάμω κείτονται νεκροί,
που δεν επρόδωσαν ποτές,
ποτέ δεν είπαν ψέματα,
τύραννο δεν προσκύνησαν.
«Διαβάτη στάσου προσοχή,
και με άξιον νου μελέτα τους,
τι αν χαίρεσαι το ωραίο φως
κι αν όλο θάρρος περπατάς
κι αν σ΄ αγαπούν κι αν αγαπάς
κι ότι καλό έχεις στη ζωή
στο χάρισαν τούτοι οι νεκροί!»
Η σκλαβιά ή η ελευθερία; Οι απειλές, οι εκτελέσεις, οι κτηνωδίες φτάνουν στο απροχώρητο......Η απάντηση: Από τη μαυροφορεμένη Μάνα της Κρήτης που καθώς έσφιγγε το μαύρο της τσεμπέρι κάτω απ΄ το δυνατό σαγόνι της είπε ακριβώς τα λόγια που περίμενε ο γιος της: «είμαι περήφανη! Κάλλιο μια φούχτα τιμημένη στάχτη, παρά γονατισμένος ο λεβέντης μου» και το γνωστό «Δεν την πατείτε εσείς μωρέ την Κρήτη, ανάθεμά σας!».Το ηθικό και η συμμετοχή του άμαχου πληθυσμού στην μάχη έχει σίγουρα αναφερθεί, όμως τι ήταν αυτό που έκανε τους Γερμανούς ν’ αποκαλέσουν την Κρήτη «Νησί των Αινιγμάτων», «Νησί του μυστηρίου», και τους κρητικούς «θηριώδεις»; Συνήθως σε εμπόλεμες καταστάσεις ο άμαχος πληθυσμός αποτελεί σοβαρό πρόβλημα στη στρατιωτική ηγεσία. Στην Κρήτη όμως το ηθικό τωναμάχων ήταν ακμαίο...Και αυτό που αυτή η Μάχη πια μας δίνει, σωστότερα μας «παραδίδει», εκτός από το τιμημένο όνομά της είναι το μήνυμα της: «Το αληθινό μπόι των ανθρώπων μετριέται πάντα με το μέτρο τηςλευτεριάς, και εμείς, μόνο εμείς μπορούμε να κρατούμε τα χώματά μας!» Η Κρήτη ήταν και θα είναι πάντα πόθος πολλών κατακτητών εξαιτίας της γεωγραφικής θέσης του νησιού. Τίποτε όμως δεν μπορεί να αλλάξει το ότι είναι η πατρίδα του Δία, «η Αέρια», «το Ιδαίο», «η Μακρόνησος», η χώρα του Μίνωα, η πατρίδα του Βιτσέντζου Κορνάρου, του Δομίνικου Θεοτοκόπουλου, του
Ελ. Βενιζέλου, του Νίκου Καζαντζάκη, των πεσόντων της Μάχης της Κρήτης, της λεβεντιάς και της λύρας. Η Μεγαλόνησος, που έχει ο κάθε κρητικός μέσα του...
δω χάμω κείτονται νεκροί,
που δεν επρόδωσαν ποτές,
ποτέ δεν είπαν ψέματα,
τύραννο δεν προσκύνησαν.
«Διαβάτη στάσου προσοχή,
και με άξιον νου μελέτα τους,
τι αν χαίρεσαι το ωραίο φως
κι αν όλο θάρρος περπατάς
κι αν σ΄ αγαπούν κι αν αγαπάς
κι ότι καλό έχεις στη ζωή
στο χάρισαν τούτοι οι νεκροί!»
Η σκλαβιά ή η ελευθερία; Οι απειλές, οι εκτελέσεις, οι κτηνωδίες φτάνουν στο απροχώρητο......Η απάντηση: Από τη μαυροφορεμένη Μάνα της Κρήτης που καθώς έσφιγγε το μαύρο της τσεμπέρι κάτω απ΄ το δυνατό σαγόνι της είπε ακριβώς τα λόγια που περίμενε ο γιος της: «είμαι περήφανη! Κάλλιο μια φούχτα τιμημένη στάχτη, παρά γονατισμένος ο λεβέντης μου» και το γνωστό «Δεν την πατείτε εσείς μωρέ την Κρήτη, ανάθεμά σας!».Το ηθικό και η συμμετοχή του άμαχου πληθυσμού στην μάχη έχει σίγουρα αναφερθεί, όμως τι ήταν αυτό που έκανε τους Γερμανούς ν’ αποκαλέσουν την Κρήτη «Νησί των Αινιγμάτων», «Νησί του μυστηρίου», και τους κρητικούς «θηριώδεις»; Συνήθως σε εμπόλεμες καταστάσεις ο άμαχος πληθυσμός αποτελεί σοβαρό πρόβλημα στη στρατιωτική ηγεσία. Στην Κρήτη όμως το ηθικό τωναμάχων ήταν ακμαίο...Και αυτό που αυτή η Μάχη πια μας δίνει, σωστότερα μας «παραδίδει», εκτός από το τιμημένο όνομά της είναι το μήνυμα της: «Το αληθινό μπόι των ανθρώπων μετριέται πάντα με το μέτρο τηςλευτεριάς, και εμείς, μόνο εμείς μπορούμε να κρατούμε τα χώματά μας!» Η Κρήτη ήταν και θα είναι πάντα πόθος πολλών κατακτητών εξαιτίας της γεωγραφικής θέσης του νησιού. Τίποτε όμως δεν μπορεί να αλλάξει το ότι είναι η πατρίδα του Δία, «η Αέρια», «το Ιδαίο», «η Μακρόνησος», η χώρα του Μίνωα, η πατρίδα του Βιτσέντζου Κορνάρου, του Δομίνικου Θεοτοκόπουλου, του
Ελ. Βενιζέλου, του Νίκου Καζαντζάκη, των πεσόντων της Μάχης της Κρήτης, της λεβεντιάς και της λύρας. Η Μεγαλόνησος, που έχει ο κάθε κρητικός μέσα του...
